Leefpatronen ontrafeld

Verschillende leefpatronen nader bekeken.

Het maakt wel degelijk uit hoe jij je dagelijkse leven invult. Interessant om te weten is hoe zien verschillende leefpatronen er uit? Om daar een inzicht in te geven heb ik drie verschillende leefpatronen voor je in kaart gebracht. De personen waarvan je de leefstijl data hieronder inzichtelijk krijgt zijn van een komiek, een overbelaste werknemer en een leefstijlcoach.

Voordat ik je meer vertel over deze leefpatronen wil ik vermelden dat hartritme variabiliteit van seconde tot seconde, minuut tot minuut, van uur tot uur en van dag tot dag varieert. Geen één dag is daarbij hetzelfde en geen enkele HRV data kun je vergelijken met een ander persoon. Het is ook niet de bedoeling hieronder om de verschillende patronen te vergelijken. Wel wil ik je een inzicht geven in wat bepaalde keuzes met je doen en hoe het autonome zenuwstelsel daarop reageert. Meer weten over HRV.

Onze methodiek is bedoeld om op individueel niveau inzicht te krijgen in de factoren die stress veroorzaken of om herstel en inspanning te bevorderen. Ze geven feedback over fysieke activiteit in termen van intensiteit, duur en effecten. Het doel is om het individu te helpen de juiste balans te vinden tussen werk-arbeid en vrijetijd besteding. De essentiële focus is niet een totale afwezigheid van stress, maar eerder voldoende rust en herstel en het vinden van een individueel passend levensritme. Specifieke aandacht wordt besteed aan slaap- en werkperiodes.

In de grafieken staan de kleuren rood voor stress; verhoogd activeringsniveau van het lichaam wanneer sympathische activiteit het autonome zenuwstelsel domineert en de parasympatische activiteit laag is. Groen is herstel of slaap; verlaagde activiteit niveau en het parasympatische deel het autonome zenuwstelsel overheerst. Blauw is fysieke activiteit en is het verhoogde activeringsniveau van het lichaam waardoor een aanzienlijk hoger zuurstof- en energieverbruik wordt veroorzaakt. De zwarte lijngrafiek is de hartslag.

Komiek:

Als je goed in je vel zit en de werkzaamheden uitvoert waarbij jij je energiek, fit en gelukkig voelt dan zie je in bovenstaande grafiek de juiste balans. Doordat deze persoon werkzaamheden uitvoert die  energie opleveren, zie je dat het overdag mogelijk is om het sympathische deel van het autonome zenuwstelsel (ANS) te ontlasten. Deze persoon sport vroeg in de ochtend en herhaalt dat rondom de lunchpauze. De groene periodes geven aan dat het lichaam in herstel modus zit en tonen dat het parasympatische deel van het autonome zenuwstelsel actief is. Zelfs bij het uitvoeren van werkzaamheden is deze persoon zo relaxed dat zijn lichaam dit ervaart als ontspanning. De slaapperiode is van goede kwaliteit (hoge gemiddelde HRV waardes) maar enigszins aan de korte kant (kwantiteit). Positief tijdens de slaap zijn de hoge HRV waardes waarbij het parasympatische deel de boventoon voert en dat impliceert een kwalitatief goede slaap.  

HRV grafiek behorende bij bovenstaande leefpatroon:

Je ziet in de HRV grafiek dat de HRV waardes zakken tijdens fysieke inspanning. Dit is goed. Dit betekent dat dat het cardiovasculaire “systeem” aan het werk gezet word en het sympathische deel van het autonome zenuwstelsel word belast. Dat de HRV zakt is logisch want op het moment dat je hartslag en ademhaling omhoog gaan betekent dat het autonome zenuwstelsel de organen zodanig beïnvloedt dat het lichaam arbeid, waar energie voor nodig is, kan verrichten. Het tegenovergesteld gebeurt tijdens herstel en slaap. Je ziet dan in de grafiek dat HRV toeneemt. Dit is een voorbeeld van de juiste arbeid-rust verhouding oftewel een goede stress-herstel balans

Werknemer overbelast

Zoals je hierboven hebt kunnen lezen staat de rode kleur in de grafiek voor stress. Stress is in de basis positief . De werknemer die bovenstaande 24-uurs meting heeft afgeleverd heeft een dag gehad die bol stond van stress. Je ziet dat deze persoon continu “aan” heeft gestaan en de arbeid-rust verhouding volledig genegeerd heeft. Het resultaat hiervan is een zeer slechte slaap waarbij het sympathische deel van het autonome zenuwstelsel actiever is dan in de dag modus. Dit wil je voorkomen. Dit is een typisch voorbeeld van een werkdag waarin veel werk op je bordje hebt liggen en daardoor jezelf wegcijfert. Eindresultaat is dat je aan het einde van de werkdag veel minder scherp en productiever bent en daardoor “bedankt” wordt tijdens je slaap.

De HRV grafiek behorende bij bovenstaande leefpatroon is de vlakke HRV lijn goed waarneembaar. Dat betekent dat er simpelweg te weinig variatie plaats vind en het sympathische deel continu onder druk staat. Ook tijdens de slaap! Het autonome zenuwstelsel speelt een belangrijke rol bij lichamelijk herstel en slaap, aangezien ANS-activiteit zorgt voor het herstel van de fysiologische systemen en het ook geassocieerd word met inslapen en volgende slaapfasen. Duidelijk dat goede slaap essentieel is voor een goede gezondheid.

Leefstijlcoach

Waar ik eerder patronen ben begonnen met de leefstijl grafiek begin ik bij dit patroon met de 24-uurs HRV grafiek. Overdag, wanneer er veel arbeid geleverd en er lage HRV waardes waarneembaar zijn, zie je duidelijk het verschil met het avond en nachtpatroon waar de HRV waarde flink toenemen. Dit duidt op een goede balans in dag- en nachtritme

Nu je een inzicht hebt gekregen in diverse leefpatronen daag ik je uit om onderstaand leefpatroon te ontrafelen.